|
|
| Succulenten |
| Cactussen
en vetplanten zijn ware kunstenaars in het overleven. |
| Samen
noemt men ze Succulenten (sapbevattende planten), omdat
ze de eigenschap |
| hebben
om heel veel water in hun plantenlichaam en wortels op
te kunnen nemen. |
| Daardoor
kunnen ze lange(re) droge perioden heel goed doorstaan. |
| |
| Cactussen |
| Cactussen
zijn van andere vetplanten te onderscheiden door hun
areolen. |
| Een
areool (bladkussen) is gewoonlijk een kleine, kussen-vormige,
knobbel/ |
| knop
met wollige of vertakte haren en doornachtige bladeren. |
| Alleen
cactussen hebben een of meer van deze omgevormde kussen-vormige |
| knobbels/knoppen.
Opvallend
aan een cactus zijn de stekels, beter gezegd de |
| doorns.
De doorns kunnen zeer hard en scherp, echter ook fijn en
donzig zijn. |
| Het
zijn in de evolutie omgevormde bladeren en kenmerkend
voor een cactus |
| is dat de
doorn uit een areool groeit. |
| De
doorns beschermen de cactus tegen aanvreten door dieren,
nachtelijke kou |
| en felle
zon. Tevens dienen de doorns voor afkoeling,
dauwabsorptie, afvoer |
| van neerslag
en
verspreiding van loszittende of losgeraakte
zijscheuten en |
| leden via de vacht van
langslopende
dieren. |
| Cactussen
behoren tot de plantenfamilie van de Cactacea en deze
telt ± 300 |
| geslachten
en
± 3500 verschillende soorten. Er
zijn meerdere cactusvormen |
| zoals: Bladvorm, Bolvorm,
Lidvorm, Loofvorm, Zuilvorm en
Schijfvorm. |
| Sommigen zijn minuscuul klein, anderen
kunnen meters hoog worden. |
| De
meeste cactussen komen oorspronkelijk uit Noord- Midden-
en Zuid |
| Amerika.
Van
nature leven ze niet alleen in woestijnen, maar ook in
half |
| woestijnen, steppen, in
hooggelegen
berghellingen, vochtige oerwouden en |
| als epifyt in
tropische regenwouden. |
|
|
|
 |
|
|
| Hoe moet je een cactus
verzorgen ? |
|
Bij de verzorging van cactussen zijn een 3-tal zaken echt belangrijk: |
| Licht:
Hoe meer daglicht (zonlicht) hoe beter. |
| |
| Temperatuur:
Voor de meeste cactussen geldt dat de
temperatuur niet onder de |
| 10
°C
mag komen. |
| |
| Water:
Het is niet goed om iedere week een klein beetje
water te geven want dan |
| bestaat de kans dat de
potgrond
altijd een beetje vochtig is. |
| Beter
is het om, net als in de natuur, een periode van droogte
te laten opvolgen door |
| een
korte hele natte tijd. |
| In de praktijk betekent dat dus één
keer per 3 à 4 weken water geven, dan moet de |
| potgrond
gaande de 4 weken helemaal uitdrogen, en dan weer water
geven. |
| Liever dus 1 keer per maand behoorlijk veel
water dan
iedere week een klein beetje. |
| Hoeveel water je dan moet
geven die ene keer per 3 à 4 weken is moeilijk te zeggen. |
|
Een en ander hangt natuurlijk af van de standplaats. (vloerverwarming,
zonlicht, |
| temperatuur etc.). |
| Hele kleine cactuspotjes kunnen minder water
bevatten en daarvoor geldt 1 keer per |
| 2 weken water geven.
In twijfelgevallen liever te weinig dan te veel water. |
| Onthard
(gekookt) water of opgevangen gefilterd regenwater is
het beste. |
|
Verder is het raadzaam de cactussen tijdens de groeiperiode
in de zomermaanden wat |
| cactusvoeding te geven.
Deze heeft een verhouding: 15 % fosfor (P), 30 % kalium (K), |
| en
15 % stikstof (N),
de andere 40 % zijn de benodigde
spoorelementen. |
| Nooit gewone Pokon geven,
de verhoudingen zijn anders ! |
| |
| Mijn cactus wordt te groot, kan ik hem ook zelf stekken ? |
|
Ja, dat kan. Als je de hoofdstam afsnijdt dan maak je het
groeipunt kapot, daar zal |
| de cactus zich dus later gaan
vertakken. |
| Snijdt hem dus niet te zuinig af, want daar vormt zich
later waarschijnlijk een mooie |
| kroon. De stek moet u
enkele
weken tot maanden laten drogen nadat u de onderkant |
| een beetje
spits toe heeft gesneden. Zo dwing je de plant alleen goede
wortels te |
| maken vanuit de
kern. |
| Dan weer oppotten in droge
cactusgrond. Op het snijvlak van zowel de plant als de |
| stek
hoeft u niks aan te brengen. Gewoon aan de lucht laten drogen is
het beste. |
| |
| Hoe kan ik bewerkstelligen dat mijn cactussen gaan
bloeien ? |
|
Een cactus gaat bloeien na een rustperiode, een periode van
armoede. |
| Geeft u het hele jaar ongeveer evenveel water dan is er
geen impuls om te gaan |
| bloeien.
Beter is het om in de
wintermaanden veel minder water te geven. |
| Dan
'denkt'
de plant: Ik moet oppassen anders ga ik dood, dus hij gaat dan
bloemen |
| (zaden) maken om als
soort te overleven. Ideaal is het
om de cactussen koel en |
| droog te overwinteren zoals ook bij ons
in de kwekerij. |
| Minimaal
10 °C, bijvoorbeeld op een slaapkamer
die niet zo sterk verwarmd wordt. |
| Dan
geeft u ongeveer 3 maanden
geen water in de winter en komen er gegarandeerd |
| veel
bloemen. In de huiskamer kunt u dat niet doen omdat de
temperatuur daar |
| doorgaans
te hoog is. Wel is het mogelijk iets
minder te gieten waardoor de cactus |
| toch
het verschil tussen zomer en winter merkt. |
|
|
|
 |
|
|
  |
|
Foto's
voormalige tuin en kwekerij
CactusWereld |
|
|
| Wist
U dat: |
| |
| Vrijwel alle cactussen ook in ons klimaat en op uw
vensterbank prachtige bloemen |
| produceren
? |
| |
| Cactussen al eeuwenlang een bron van voedsel, drank,
medicijnen, gereedschappen |
| en
bouwmaterialen vormen ? |
| |
| Tequila, de inheemse drank uit Mexico, ontstaat door
gisting van de gekookte |
| harten
van Agave soorten ? |
| |
| Er wereldwijd ruim 3500 verschillende soorten cactussen
bestaan ? |
| |
| De Aloë Vera op grote schaal wordt gekweekt voor de
cosmetica industrie ? |
| |
| Het sap van de Aloë Vera wordt gebruikt in aftershave,
shampoo en huidcrème ? |
| |
| De gebogen dorens van de Ferocactus in Mexico eeuwenlang
werden gebruikt als |
| vishaakjes
? |
| |
| Cactussen met houtachtig weefsel heel sterk zijn en
daardoor zelfs dienst doen |
| als
bouwmateriaal in houtarme landen ? |
| |
| Als u doorns van cactussen in uw huid insmeert met
olijfolie, dat u ze er dan zo |
| uit
kunt wrijven ? |
| Uit een folder van Cactuswereld. |
 |
|
|
|
|
Voor een uitgebreide uitleg
over de verzorging, kweken, zaaien enz. zie: www.henkhallo.nl |
|
|
|
Onderstaand enkele -door Hélène gemaakte-
foto's van mijn verzameling. |
|
|
| |
| Natuurfoto's
Cactussen |
|
|
|
|
|
Lidcactussen |
 |
|
Lidcactus (Leonie
Schoppema-de Haan) |
|
|
| Lidcactus
(Epiphyllum of Phyllocactus) |
| Lidcactus
of Bladcactus ? |
| Voor
de duidelijkheid en goed om te weten: Een cactus heeft
nooit bladeren ! |
| In
het algemeen wordt de ene keer de naam Lidcactus
gebruikt en de andere keer |
| gebruikt
men de naam Bladcactus. |
| Vaak
wordt ook gesproken van Lid- of Bladcactus of van Lid- Bladcactus ! |
| Als
er gesproken wordt over Bladcactus dan is er dus
absoluut geen sprake van |
| bladeren,
maar van: Zwaardachtige- of bladachtige scheuten,
bladstengels of |
| riemvormige
stengels. Anders gezegd: Stengels die breed en afgeplat
zijn. |
| Soorten: |
| Er
zijn ongeveer 20 soorten Lid- Bladcactussen. Het zijn epifyten
(planten die |
| groeien op
andere
planten) die leven
op de loofbomen in de tropische oer- en/of |
| regenwouden van Mexico tot noordelijk Zuid Amerika. |
| Verzorging: |
| Ten
opzichte van de vele andere cactussoorten zijn er enkele
belangrijke verschillen |
| in de
verzorging bij Lid- Bladcactussen. |
| |
| Lid-
Bladcactussen
houden van een voedzame humusrijke maar kalkarme
grond, |
| die constant vochtig moet zijn. |
| |
| Regelmatig
bijmesten met cactusvoeding. |
| Deze heeft een verhouding 15 % fosfor (P), 30 % kalium
(K) en 15 % stikstof (N) |
| en de andere 40 % zijn de benodigde spoorelementen. |
| Nooit gewone Pokon geven, de verhoudingen zijn anders ! |
| Volg de gebruiksaanwijzingen op die op de verpakking
staan. |
| |
| Af en toe benevelen met de plantenspuit
doet de planten goed. |
| |
| In
de wintermaanden (rustperiode van november tot maart)
minder water geven. |
| |
| Ze
hebben minder licht nodig dan andere cactussoorten, gedijen in de half schaduw |
| en
kunnen absoluut niet tegen de volle zon om reden
dat de bladeren snel verbranden. |
| |
| Voor
Lid- Bladcactussen
is een
temperatuur
onder de 10 °C, zowel in de zomer als in |
| de winter, uit den boze. |
| Stekken: |
| De
beste tijd om een stek te nemen is in het
voorjaar. |
| Neem
van de moederplant een mooie, gezonde stek. |
| Bij
planten met kleine leden (3 á 5 cm.) neemt u 2 óf 3
leden aaneen,
snijdt de leden |
| met
een scherp mes
af op het smalste deel (overgang van het ene naar het
andere lid). |
| Bij
planten met grotere leden (30 á 50 cm.) neemt u een
stek van 15 á 20 cm., snijdt |
| ook
deze stek op het smalste deel van het lid af. |
| Laat
de kleine stekken enkele dagen en de grote stekken tot een week drogen en zet |
| ze
dan in een potje gevuld met
droge cactusgrond. |
| Dek de grond af met een laagje fijn
grind, fijne steenslag of met
hydrokorrels. |
| Zet,
indien nodig, langs de stek een
stokje ter ondersteuning. |
| Gedurende
de eerste twee weken géén water geven, wel af en toe
benevelen. |
| De
eerste bloei is na 1 á 2 jaar te verwachten. |
| Veel succes, Wigo |
|
|
|
 |
|
Lidcactussen
in bloei (Leonie Schoppema-de Haan) |
|
|
 |
|
Lidcactussen
in bloei |
|
|
 |
|
Lidcactussen in bloei (eigen kweek en eigen
foto's) |
|
|
 |
|
Lidcactussen in bloei (eigen kweek en eigen
foto's) |
|
|
 |
|
Lidcactus van Els en Jean
Limbourg uit Limmel (foto Jean Limbourg) |
|
|
   |
|
Lidcactussen van Hendricus
de Graaf |
|
|
 |
|
Lidcactusbloem van Lubbert Spaansen
(foto: L. Spaansen ©
2008) |
|
|
|
Bezoek ook
eens het Lidcactus forum: www.lidcactus.ons-forum.nl |
|
|
 |
|
Koningin van de Nacht (foto's
Francien en Dick) |
|
|
 |
|
|
|
Opuntia cactus |
 |
|
Opuntia
ficus-indica cactus |
|
|
 |
|
Opuntia
ficus-indica cactus |
|
|
|
Bovenstaande
foto's van de 'Opuntia ficus-indica cactus'
zijn |
|
van
Hendrikus De Graaf. Het stekmateriaal komt uit de plaats |
|
Xalapa
in Mexico. Van deze Opuntia zijn zowel de vrucht als het |
|
blad
eetbaar. Gebruikte stekgrond: Rivierzand met wat potgrond |
|
gemengd
en zo zijn al vele stekken van de moederplant geteeld. |
|
|
|
 |
|
Aporocactus
(de trots van Els) |
|
|
 |
|
|
 |
| Het
zal je maar gebeuren ! |
|
|
| Cactussen
en vogels |
|
|
|
|
|
WAAR
GEBEURD !!! |
|
Ergens
in een schooltje wilde de juffrouw de kinderen voor Moederdag |
|
iets leuks laten planten wat ze
later mee
naar huis konden
nemen. |
|
Ze gaf iedere leerling een mooi porseleinen potje in de
vorm van een clown |
|
en een zaadje van een cactus,
omdat die niet
al te veel verzorging nodig heeft. |
|
Helaas, op het laatste moment
heeft de directeur verhinderd dat de kinderen |
|
hun inmiddels
gegroeide cactus voor Moederdag konden meenemen. |
|
Wil
je weten waarom ? Bekijk dan onderstaande foto ! |
|
|
 |
| |
| De
Cactusvijg of Woestijnvijg of Sabra. |
|
| |
 |
|
|
| De
cactusvijg, ook woestijnvijg of
sabra genoemd, is de |
| vrucht
van een schijfcactus. Deze plant heeft
vlezige, |
| gedoornde
bladeren die uit schijfvormige delen bestaan. |
| De
cactusplant kan wel een hoogte van 4
meter bereiken ! |
| De plant komt van
oorsprong uit Mexico. Spaanse
zeelieden |
| brachten
de vrucht naar Zuid-Europa, waar de vrucht een |
| belangrijk cultuurgewas
is geworden. In het voorjaar
bloeit |
| de
cactusvijgplant met grote gele
bloemen, waaruit zich in |
| de zomer en
de herfst grote zaadbessen
ontwikkelen. |
|
|
 |
|
|
| Het
zijn eivormige vruchten van 7 tot 10
cm. lang. |
| Tijdens het rijpingsproces
verkleuren de vruchten van |
| groengeel
naar oranjerood.
Het vruchtvlees is
oranje van |
| kleur met zwarte pitjes.
Na het oogsten worden de lange |
| stelen
machinaal van de vrucht verwijderd. |
|
Wat achterblijft op de schil zijn de
kussentjes van de |
| stekels.
De gemene
kleine stekels, een
soort weerhaakjes, |
|
kunnen in de huid blijven steken en
ontstekingen veroorzaken. |
| Pak
cactusvijgen daarom nooit met blote
handen aan !!! |
|
|
 |
|
|
| KOOPINFORMATIE |
|
Een cactusvijg is rijp als de vrucht
zacht aanvoelt wanneer |
| we voorzichtig
(!) op de schil drukken. |
|
De smaak is zoet - zuur en lijkt op die van een
peer. |
| Het korrelige, waterige
vruchtvlees is sappig en verfrissend. |
|
De kleine pitjes zijn eetbaar, net als
die van een gewone vijg. |
| De vrucht
heeft een licht laxerende werking. |
| In
de herfstmaanden worden de
cactusvijgen aangevoerd uit |
| Noord-Afrika,
Italië en Spanje
en in de winter
en in het |
| voorjaar uit Brazilië.
Van
december tot maart en in de |
| maanden
juni en juli komen de Pitahaya's uit Colombia. |
| De rode
Pitahaya is
moeilijker te verkrijgen dan de gele. |
|
|
| BEWAREN |
|
Cactusvijgen zijn na aankoop ca. 1
week houdbaar, bewaar |
| ze in de
koelkast. De smaak van de vrucht komt
het best |
| tot zijn recht als hij gekoeld
is. |
|
|
|
BEHANDELING |
|
Pak een cactusvijg, zoals reeds eerder
gezegd, niet met blote |
| handen
aan. Gebruik keukenhandschoenen of een oude
theedoek. |
| Voor
het gebruik de vrucht met
een doekje of borsteltje
onder |
| stromend water
afwrijven . Kerf de
cactusvijg in
met een mesje |
| en trek de schil eraf.
Snij
het vruchtvlees in plakjes of blokjes. |
| Uitlepelen is ook een mogelijkheid. |
|
|
| Pitahaya |
|
|
 |
|
|
| Er
komen tegenwoordig meer cactusvruchten
op |
| de
markt. Zo is er de rode Pitahaya, een vrij grote, |
| geschubde
cactusvijg zonder stekels. De kleur
van het |
| vruchtvlees
is prachtig fel
paars met zwarte pitjes. |
| Naast deze
rode variëteit bestaat er ook een
oranje - |
| gele variëteit met
knobbels erop. Het vruchtvlees is |
| licht
doorschijnend met zwarte pitjes. |
|
|
 |
|
|
| Vitamine
C : veel |
| IJzer: aanwezig |
| K-joules : 230 per 100 gr |
| Kcal : 55 per 100 gr |
| B-Caroteen: veel |
|
|
|
|
|
|
| CACTUSVIJGENIJS |
Omschrijving:
|
Voor
directe consumptie, dit ijs is niet te
bewaren ! |
Keuken:
|
Internationaal |
Techniek:
|
N.v.t. |
Smaak:
|
Anders |
Soort
gerecht:
|
Nagerecht |
Hoofdingrediënt:
|
Fruit |
In
combinatie met:
|
Kruiden/Specerijen |
Bereidingstijd:
|
Langer
dan 1 uur |
Ingrediënten:
|
1
liter sap van cactusvijgen, 240 gram
suiker,
50 gram honing, theelepel
citroensap |
Voorbereiding:
|
Snij
voldoende vijgen doormidden, haal met
een scherpe lepel het vruchtvlees eruit,
blender dat, zeef het geheel, zorg dat U
1 liter sap heeft. |
Bereidingswijze:
|
Goed
door elkaar mengen. Zet in bakje in
vriesvak. Na een half uurtje goed
omscheppen met een vork. |
Serveertips:
|
Na
een half uurtje in vriesvak direct
opeten anders wordt het keihard. |
|
|
|
|
|
Ingezonden
berichten en reacties |
|
|
|
Ingezonden bericht van
Dhr. Rolf van de Pavert d.d. 22-01-2016 |
|
|
|
Hallo
Wigo, |
|
|
| Ik heb met veel plezier je website bekeken. |
|
|
|
Misschien wil je nog
vermelden dat veel
cactussen ook door
vleermuizen |
|
worden bestoven, vooral
de witte bloemen (zie je
beter ‘s nachts) van |
| de saguaro’s. |
| Hier in het Westen noemen we de kerstcactus en
de paascactus |
| “lidcactus” en de Epiphyllum hybriden “bladcactus”. |
|
Aan de vorm van de bloem
van de kerstcactus kun
je trouwens prachtig |
| zien dat hij
door kolibries bestoven
wordt. Zodra dat beestje
zijn snavel |
|
diep in de bloem steekt
krijgt hij automatisch
stuifmeel op zijn kruin |
|
gestrooid. |
| |
| Over bloeitijden gesproken: |
|
Het is natuurlijk heel
logisch dat planten, in
dit geval cactussen het
heel |
|
fijn vinden om stuifmeel
van een andere plant van
dezelfde soort op hun |
|
bloem te krijgen.
Maar ja, als je in je
eentje staat te bloeien
is die kans |
|
natuurlijk niet zo heel erg
groot. Dus hebben
planten een soort
“afspraak” |
|
om op een signaal te
wachten zodat ze
allemaal tegelijk in
bloei kunnen |
|
gaan.
Dat signaal kan een
koude periode zijn (bij
ons de winter) of een |
|
droogteperiode of de
lengte van de dagen (wat
in de tropen weer minder |
|
goed werkt omdat de dagen
daar allemaal even lang zijn). |
|
Dus om een plant in
bloei te krijgen moet je
gewoon weten op welk
signaal |
| hij wacht.
Bij kerstcactus is dat
de daglengte bij
paascactus een koude |
| periode.
Je kunt kerstcactussen
dus op elk moment in
bloei krijgen als je |
| zorgt dat ze een
week of 4 tot 6 korte
dagen hebben. Donker
zetten |
| van 6 ‘s avonds tot de volgende
morgen. Als ze dus
teveel lamplicht vangen, |
|
bloeien ze niet. Daarom
doen de planten die op
daglengte reageren het
ook |
|
goed op kantoren, waar
de planten na sluiting
geen extra lamplicht
meer |
|
krijgen. |
|
|
|
Ik vroeg me verder af of
er in jullie
plantenclubje ook
stekken worden |
| uitgewisseld,
want ik was erg onder de
indruk van de Epiphyllum
van de |
|
familie Limbourg. |
|
|
| Met vriendelijke groet, |
| Rolf van de Pavert |
|
|
|
|
|
Is er ook een
cactusvereniging ? |
|
Graag verwijzen wij u naar de Nederlands /Belgische vereniging
van liefhebbers |
|
van cactussen en andere vetplanten: SUCCULENTA
via:
www.succulenta.nl |
|
|
|
|
|
|
Links
naar andere succulenten sites: |
|
www.henkhallo.nl |
|
www.neerlandstuin.nl/succulenten |
|
www.succulent.be/nl |
|
www.volkoomen.nl/C/cactus |
|
|
|
PPS
van bloeiende cactussen |
|
|
 |
|
|
|
De webmaster
van www.wigosite.nl
is niet |
|
verantwoordelijk
voor de inhoud van externe websites. |
|
|
|
Kijk ook eens
op de andere pagina's van Wigo: |
|
|
| |
|
|
|
Met dank aan
eenieder voor de bijdragen in de vorm van informatie, foto's en
afbeeldingen
|
